Kongres lokalnih i regionalnih vlasti Savjeta Evrope održaće sljedeće sedmice plenarnu sjednicu u Strazburu, na kojoj će se, između ostalog, razmotriti izvještaj o praćenju primjene Evropske povelje o lokalnoj samoupravi u Crnoj Gori.
Debata o izvještaju je predviđena za srijedu, 27. marta, nakon čega će se glasati o nacrtu preporuke.
Kako se navodi na sajtu Savjeta Evrope, ovaj izvještaj prati treću monitoring posjetu Crnoj Gori otkako je država ratifikovala Evropsku povelju o lokalnoj samoupravi 2008. godine.
“Izvještaj priznaje uspostavljanje strateških inicijativa usmjerenih na reformu javne uprave, sa deklarisanim fokusom na decentralizaciju i digitalizaciju, što je primjer inicijativa kao što je Strategija reforme javne uprave 2022-2026. Takođe, pozdravlja pozitivnu praksu upotrebe manjinskog jezika u vršenju lokalnih javnih funkcija u opštinama u kojima većina stanovništva pripada etničkim manjinama, kao i pravo Zajednice opština Crne Gore da se direktno obraća Ustavnom sudu”, piše u tekstu.
Izvjestioci, međutim, izražavaju zabrinutost zbog ukupnog trenda centralizacije lokalnih nadležnosti, uključujući oblast prostornog planiranja i ograničenu finansijsku autonomiju na lokalnom nivou.
“Manjim opštinama nedostaju finansijski kapaciteti da obezbijede kvalitetno obavljanje svojih funkcija, dok je udio poreskih prihoda za većinu opština smanjen nakon donošenja Zakona o porezu na dohodak građana iz 2021. godine, poznatog i kao program ‘Evropa sad'”, piše u tekstu.
Dodaje se i da opštine moraju da dobiju ovlašćenje od centralnog nivoa da bi obavljale neke opštinske funkcije, te da imaju malo prostora da prilagode lokalne odgovornosti za lokalne potrebe zbog preregulisanosti nadležnosti.
“Pored toga, postoje značajni nedostaci u praksi procesa konsultacija, uključujući i finansijska pitanja i u pogledu promjena opštinskih granica. Shodno tome, preporukom se državni organi pozivaju da nastave sa prethodnim naporima ka decentralizaciji i da nastave sa deklarisanom reformom lokalne samouprave u konsultaciji sa opštinama i Zajednicom opština Crne Gore”, navodi se.
Izvjestioci takođe predlažu jačanje lokalne fiskalne autonomije, obezbjeđivanje da zadaci dolaze sa odgovarajućim resursima, i obezbeđivanje da lokalne vlasti mogu da vrše svoje nadležnosti bez odobrenja ministarstva. Na kraju, piše da lokalne vlasti treba sistematski i efikasno konsultovati, posebno kroz Zajednicu opština, o svim pitanjima koja ih se tiču.
